José Raúl Capablanca y Graupera (ur. 19 listopada 1888 w Hawanie, zm. 8 marca 1942 w Nowym Jorku) – kubański szachista, trzeci mistrz świata w szachach (1921–1927).

José Raúl Capablanca w polskiej Wikipedii
Capablanca na żywo w filmie „Szachowa gorączka”
Książka w języku polskim o Capablance
Film o Capablance
ChessBase News 1
ChessBase News 2
Twórczość szachowa Capablanki
Fotografie Capablanki
Karykatura Capablanki
Capablanca w YouTube
Capablanca i jego partie

Capablanca w 1925 roku

Grób Capablanki na cmentarzu Cristóbal Colón w Hawanie (zdjęcie M.Krallmanna)

Capablanca na znaczkach pocztowych

We wrześniu 2009 roku byłem z żoną na urlopie na Kubie, dokładnie w Varadero. Szukałem tam śladów Capablanki. W hotelu osoby o to pytane, nic nie wiedziały o mistrzu świata w szachach. Szachy miały tam jednak swoje miejsce w programie rozrywkowym, gdyż co tydzień odbywały się turnieje szachowe. Nie brałem w nich udziału. Ale od czasu do czasu rozgrywałem z żoną lekkie partie, korzystając z szachów ogrodowych.

Jeden dzień spędziliśmy w Hawanie. Przewodnik wycieczki nie miał żadnej wiedzy o Capablance. Zapytałem się go o cmentarz Cristóbal Colón, gdzie jest grób mistrza świata i o możliwość jego zwiedzenia. Program wycieczki był jednak tak bogaty w atrakcje, że nie było możliwości odłączenia się od grupy w tym celu. W czasie zwiedzania miasta widziałem w kilku miejscach stoliki z szachownicą, ale bez graczy. Byłem tym zaskoczony, gdyż szachy cieszą się podobno dużą popularnością na Kubie. Być może, że pora nie była odpowiednia.

W czasie drugiej wycieczki do Guama (Zatoka Świń) też zadałem pytanie przewodniczce, czy słyszała coś o Capablance. Nie słyszała. Wyjaśniłem jej, że chodzi o genialnego kubańskiego szachistę, mistrza świata w szachach. „Nie mam o tym pojęcia” – odpowiedziała.

Szachy w Varadero

W centralnym punkcie Hawany, tutaj musiał spacerować Capablanca

Przed katedrą w Hawanie: tutaj był na pewno chrzczony Capablanca i tutaj musiał brać swój pierwszy ślub w 1922 roku