Nie jest to książka repertuarowa, w której polecałbym jakieś konkretne warianty dla jednej ze stron. Starałem się tutaj przedstawić, w obiektywny sposób, wszystkie możliwości i wynikające w nich główne plany gry. W wprowadzeniu omówiłem struktury pionkowe występujące najczęściej w gambicie hetmańskim, a więc izolowany pionek w centrum, wiszące pionki, formacja c3-d4 (lub c6-d5), wolny pionek i struktura karlsbadzka.

W sumie w książce jest 21 rozdziałów i 50 przykładowych partii ze współczesnej praktyki turniejowej. Po posunięciach 1.d4 d5

omówiłem, oprócz 2.c4, także ruchy 2.Sf3, 2.Sc3 i nawet 2.e4, aby czytelnik grający czarnymi gambit hetmański wiedział, jakie niebezpieczeństwa oczekują go w tych wariantach. Po przestudiowaniu tej pracy czytelnik będzie miał ogólne pojęcie o gambicie. Potem po wyborze jakiś konkretnych wariantów będzie musiał sięgnąć po bardziej specjalistyczną literaturę, aby je już szczegółowo poznać.

Modernes Damengambit – richig gespielt
Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 2004
II wydanie 2007
237 stron
ISBN 978-3-88805-483-9

Damengambit – richig gespielt
Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 2015
III poprawione wydanie
247 stron
ISBN 978-3-95920-007-3

Na początku 2003 roku zadzwonił do mnie Joachim Beyer i oznajmił, że jego wydawnictwo chce teraz wzmocnić nacisk na debiutową serię „…richtig gespielt” („…prawidłowo zagrane”). Ma być ona przeznaczona dla szachistów klubowych średniej klasy.

Poprosił jednocześnie o moją ocenę w tej kwestii i ewentualne propozycje, jeśli jestem oczywiście gotowy wziąć udział w tym długofalowym projekcie. Przedsięwzięcie uznałem za bardzo dobre. Jest bowiem wiele książek o otwarciach dla szachistów wyczynowych i zawodowych, natomiast mniej dla niższych kategorii.

Już w trakcie tej rozmowy ustaliliśmy plan mojego działania. Zacząłem od obrony skandynawskiej.

Sam grywałem w tej obronie aktywnie wariant po 1.e4 d5 2.exd5 Hxd5 3.Sc3 Hd6!? W 1996 roku ukazała się w serii „Aktualności debiutowe” moja książka „Die Skandinavische Verteidigung”. Miałem więc duże doświadczenie w tym temacie.

Pod koniec 2003 roku ukazała się moja praca „Skandinavisch – richtig gespielt”. Temat omówiłem na 216 stronach, 24 rozdziałach i 40 przykładowych partiach. Trzy lata później ukazało się II wydanie.

W międzyczasie seria zyskała nowych autorów. Były mistrz świata Anatoli Karpow napisał dwie książki o obronie Caro-Kann i partii angielskiej. Legenda niemieckich szachów Wolfgang Uhlmann wydał książkę o swojej ulubionej obronie francuskiej, Gennadi Nesis o obronie królewsko-indyjskiej i Juri Razuwajew  o gambitach.

Skandinavisch – richtig gespielt
Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag
96142 Hollfeld 2003
II wydanie 2006
216 stron
ISBN 3-88805-421-4

W tej książce testowej zawarłem 140 ciekawych pozycji z zakresu końcówek ciężkofigurowych. Są to pouczające sytuacje o charakterze taktycznym. Zbiór pochodzi z moich notatek trenerskich, które wykorzystywałem w wieloletniej pracy szkoleniowej. Polska wersja ukazała się w wydawnictwie „Penelopa” w 2011 roku.

Testbuch der Schwerfigurenendspiele
Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 2002
128 stron
ISBN 3-88805-270-X

Joachim Beyer Verlag 2016 (II wydanie)
128 stron
ISBN 978-3-940417-88-6

Jest to kontynuacja pierwszej części „Schnellkurs der Schacheröffnungen – Theorie” (Szybki kurs debiutów – teoria). Drugi tom zawiera 210 partii z aktualnej praktyki turniejowej (lata 1990-2002). Wszystkie partie mają duże znaczenie i są ściśle powiązane z częścią teoretyczną.

I wydanie ukazało się w 2003 roku, natomiast drugie w 2006 roku.

Schnellkurs der Schacheröffnungen – Praxis
Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag
96142 Hollfeld
269 strony
ISBN 3-88805-294-7

Międzynarodowa Wystawa Książki we Frankfurcie nad Menem jest największą imprezą tego typu w świecie. Jeździłem tam wielokrotnie, aby spotkać się z Joachimem Beyerem w celu omówienia naszych wspólnych planów wydawniczych. We Frankfurcie miał zawsze stoisko ze swoimi książkami.

W 2001 roku wziąłem do Frankfurtu moją polską książkę „Szybki kurs debiutów” (Penelopa 2000). Zaproponowałem, aby coś podobnego wydać w Niemczech. Joachim Beyer  bez zastanowienia przyjął moją propozycję. Ustaliliśmy, że przygotuję to w dwóch tomach: teoria i praktyka.

W następnym roku pierwsza część pracy była gotowa. Wcześniej Beyer zadzwonił do mnie z nowiną, że wstęp napisał sam Karpow. „Jak do tego doszło” – zapytałem. „Po prostu poprosiłem go o to” – odpowiedział. Joachim Beyer miał stały kontakt z byłym mistrzem świata, ponieważ wydał kilka jego książek.

Książka ukazała się w 2002 roku. Ma 301 stron i została wydana w twardej okładce. Spotkała się z pozytywnymi recenzjami, co odbiło się na dobrej sprzedaży. W następnym roku wyszło II wydanie, w 2005 roku III wydanie, w 2011 roku IV wydanie, natomiast w 2013 roku V wydanie.

Jest oczywiście trudno na 301 stronach omówić dokładnie wszystkie debiuty. Książka ma więc taki cel, aby w ogólnych zarysach pokazać istniejące otwarcia szachowe. Kto chce poznać już dokładniej odpowiednie warianty, musi sięgnąć po bardziej specjalistyczną  literaturę.

Książka jest dalej w sprzedaży i na razie wygląda na to, że będzie jeszcze długo istnieć na niemieckim rynku. Podobno polska wersja kursu też sprzedaje się świetnie, ale nie znam szczegółów. Wydawnictwo Penelopa nigdy nie zdradziło mi ilości sprzedanych egzemplarzy.

Angielskie wydanie

Nieco zmieniona okładka IV wydania

Schnellkurs der Schacheröffnungen -Theorie
Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag
96142 Hollfeld
301 stron
Wydania I-III (ISBN 3-88805-293-9)
Wydanie IV (ISBN 978-3-88805-293-4)

V wydanie z 2013 roku (ISBN 978-3-940417-36-7) zostało uzupełnione o nowe materiały i analizy. Posiada też nową szatę graficzną.

VII wydanie (2020) niezmienione tylko z miękką okładką (ISBN 978-3-95920-116-2).

VIII wydanie w nowej wersji (2021)
350 stron
ISBN 978-3-95-920-131-5

IX poprawione wydanie (2023)
367 stron
ISBN 978-3-95-920-131-5

////////////////////////

Książka ta znalazła się w trójce najlepszych pozycji w historii szachowej literatury w języku niemieckim w temacie „Debiuty”!

W 2001 roku amerykański wydawca Hanon Russell poinformował mnie, że opracowano mu program dla książek elektronicznych, które on zamierza publikować na swojej stronie „ChessCafe.com„. Ma to być eksperyment. Jeśli idea chwyci, to on wprowadzi publikację cyklu takich książek.

Następnie zapytał się, czy jestem gotowy wziąć udział w tym przedsięwzięciu. Jeśli tak, to mam mu wysłać spis propozycji. Wybrał materiał o gambicie Benko zwanym u nas gambitem wołżańskim (1.d4 Sf6 2.c4 c5 3.d5 b5). Przygotowałem mu to w dostarczonym formacie. Resztę dopracowali jego komputerowi specjaliści.

Ostatecznie moja praca ukazała się na jego stronie jako The Benko Gambit, The Chess Cafe Quick Survey Series, Elektronic Editions in Chess Cafe Reader Format, Russell Enterprises, Inc Milford, CT USA 2001.

Wydawca zapłacił honorarium i czekaliśmy na efekt sprzedaży. W międzyczasie Jan Piński i Rafał Przedmojski opublikowali na stronie Russella swoją pracę pt. „Atak f3!? w obronie Caro-Kann”.

Po kilku miesiącach Hanon Russell poinformował mnie, że choć nic nie stracił, a nawet coś zarobił, to ogólnie sprzedaż nie jest adekwatna do włożonych kosztów i pracy. W związku z tym zawiesza ten pomysł na przyszłość. Do dnia dzisiejszego nic się w tej technice u niego nie ukazało. A więc pomysł wydawania e-booków odłożył chyba do lamusa.

Natomiast dalej wydaje książki szachowe w wersji papierowej. W 2005 roku wydał „The Fearsome Four Pawns Attack by Jerzy Konikowski & Marek Soszynski” i w 2009 roku „1.b4 The Theory & Practice of the Sokolsky Opening by Jerzy Konikowski & Marek Soszynski”.

Z pismem poświęconym grze korespondencyjnej „Fernschach” byłem związany w latach 1986-2006. Publikowałem tam artykuły z teorii debiutów, komentowałem partie, prowadziłem dział kombinacji i także przedstawiałem nowości książkowe.

W 1999 roku wydawca Manfred Gluth wydał CD z partiami korespondencyjnymi z lat 1930-1931, 1956, 1959-1999, zestaw przeszło 1800 partii z pisma FS/CC-Informator oraz zbiór moich artykułów teoretycznych i kombinacji z działu „Schach für alle” (Szachy dla wszystkich).

W czasie jednej z moich wizyt w Ludwigshafen w 1998 roku wydawca Reinhold Dreier zapytał mnie, czy nie byłbym zainteresowany napisaniem książki o wariancie z rozwinięciem gońca na g2 w obronie królewsko-indyjskiej. Zgodziłem się. Sam grałem przez jakiś czas ten wariant białym kolorem i rozegrałem też wiele partii czarnymi.

Problemy nastąpiły przy ustalaniu szczegółów. Wydawca chciał, aby temat przedstawić na około 150 stronach. Uznałem to za niemożliwe. Wariant jest tak bogaty w różne idee, że omówienie go w tak skromnym wymiarze mnie nie interesuje. W końcu ustaliliśmy, że opracuję to w dwóch tomach. Zacznę od rozwoju skoczka na c6. Tutaj mam największe doświadczenie, ponieważ grałem wielokrotnie ten wariant. Natomiast inne kontynuacje przedstawię w drugim tomie.

Po około roku pracy dostarczyłem wydawcy manuskrypt w formie elektronicznej. Książka została szybko złożona i okazało się, że ma przeszło 300 stron. Reinhold Dreier zadzwonił do mnie i poinformował, że muszę pracę skrócić o co najmniej 100 stron. – To jest niemożliwe – odpowiedziałem. Zaczęły się trudne pertraktacje. Wydawca upierał się przy swojej wersji, co spotkało się z moim  zdecydowanym weto. Reinhold Dreier zaproponował nawet, abym zrezygnował z partii przykładowych. To oczywiście nie wchodziło w grę. Ostatecznie po „ciężkiej walce” ustaliliśmy, że składacz usunie wszystkie diagramy z działu „Przykładowe partie” i ewentualnie kilka z części teoretycznej. Tutaj dałem mu wolną rękę.

Po tygodniu otrzymałem kolejny telefon od wydawcy. Zaczął od biadolenia, że książka ma 270 stron i to ciągle za dużo. Zareagowałem zdecydowanie: Albo publikuje pan to w tej wersji, albo szukam innego miejsca jej wydania. Poskutkowało. Latem 1999 roku praca ujrzała światło dzienne.

Temat przedstawiłem w 5 rozdziałach:

Rozdział 1:1. d4 Sf6 2.c4 g6 3.g3 Gg7 4.Gg2 d6 5.Sf3 0-0 6.0-0 c5 7.dxc5 dxc5 8.Sc3 Sc6

Rozdział 2: 1. d4 Sf6 2.c4 g6 3.g3 Gg7 4.Gg2 d6 5.Sf3 0-0 6.0-0 c5 7.Sc3 Sc6 5.d5 Sa5 9.Sd2

Rozdział 3: 1. d4 Sf6 2.c4 g6 3.g3 Gg7 4.Gg2 d6 5.Sf3 0-0 6.0-0 Sc6 7.Sc3

Rozdział 4: 1. d4 Sf6 2.c4 g6 3.g3 Gg7 4.Gg2 d6 5.Sf3 0-0 6.0-0 Sc6 7.d5

Rozdział 5: 55 przykładowych partii

Książka otrzymała pozytywne recenzje, co wpłynęło na dobrą sprzedaż. Wydawca był więc zadowolony, ale postawił warunek odnośnie 2 tomu. „Maksymalnie 150 stron”. Próbowałem wynegocjować 200 stron. Reinhold Dreier był tym razem nieugięty. W tej sytuacji zrezygnowałem z pracy nad kontynuacją tego tematu.

W tym samym roku opracowałem dla Penelopy w dwóch częściach skróconą polską wersję.

Königsindisch mit g3
Band 1
Jerzy Konikowski
Schach-Profi-Verlag Reinhold Dreier
67091 Ludwigshafen
270 stron
ISBN 3-929376-60-1

Alfred Brinckmann (1891-1967) był w okresie przed II wojną światową czołowym szachistą Niemiec. Napisał kilka książek szachowych, w tym najbardziej znany podręcznik do gry w szachy „Lehrbuch des Schachspiels”. Autor skoncentrował się w nim, po objaśnieniu podstaw gry, na trzech fazach szachów: otwarciu, grze środkowej i końcówce.

Moja praca polegała więc na wprowadzeniu nowych treści. Część debiutowa została całkowicie zaktualizowana. Także pozostałe fazy partii zostały gruntownie przepracowane i uzupełnione o nowe elementy. Oryginał przy formacie 21×15 ma 164 strony. Moje opracowanie w formacie 240×190 liczy 226 stron.

Alfred Brinckmann w  niemieckiej Wikipedii

Alfred Brinckmann w  angielskiej Wikipedii

Wydanie z 1952 roku

Alfred Brinckmann

Lehrbuch des Schachspiels
Alfred Brinckmann i Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 1998
Wznowienia 2002 i 2004
226 stron
ISBN 3-88895-244-0

Lehrbuch des Schachspiels
für Erwachsene und Senioren
Alfred Brinckmann i Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 2013
Format: 235×190
X wydanie
228 stron
ISBN 978-3-940417-17-6

W latach 90-tych ubiegłego stulecia Joachim Beyer wykupił od znanego wydawnictwa Walter de Gruyter & Co (Berlin – New York), wszystkie książki szachowe.

Było tam sporo starych tytułów, które należało „unowocześnić”. Wydawca  niemiecki zwrócił się do mnie z propozycją współpracy w tym kierunku. Miałem w tym okresie sporo innych projektów do wykończenia i dlatego odmówiłem.

Po jakimś czasie Joachim Beyer wystąpił z ponowną ofertą, która była już nie do odrzucenia. Propozycja dotyczyła dwóch najbardziej znanych podręczników do gry w szachy, zaliczanych do klasyki niemieckiej literatury szachowej: „Mein erstes Schachbuch” (Moja pierwsza książka szachowa) Kurta Richtera i „Lehrbuch des Schachspiels” (Podręcznik szachowy) Alfreda Brinckmanna.

Nowe wydanie książki Richtera z 1946 roku pokazał mi wcześniej wieloletni dyrektor turniejów dortmundzkich Klaus Neumann. Była to jego ulubiona książka, ponieważ dzięki niej zaraził się bakcylem szachowym. Książki Brinckmanna nigdy nie widziałem na oczy, ale słyszałem wiele pozytywnych ocen o niej od szachistów starszego pokolenia. Przyjąłem więc wyzwanie!

Wkrótce otrzymałem stare wydania obu książek i zabrałem się do pracy. Przez prawie cały 1997 roku byłem zajęty przepracowaniem tych dwóch tytułów. Obie prace ukazały się jednocześnie w następnym roku.

W książce Richtera poprawiłem i uzupełniłem stare teksty oraz przykłady o nowe treści, wprowadziłem nowe rozdziały: ćwiczenia praktyczne i krótkie partie. Oryginalna praca miała przy normalnym formacie (A5) 105 stron. Moje opracowanie przy dużym formacie 240×190 liczy 192 strony. Książka przybrała nowe oblicze. Dlatego Joachim Beyer zadecydował, aby na stronie tytułowej obok nazwiska Richtera widniało i moje.

Kilka słów o Kurcie Richterze (1900-1969). W okresie przed II wojną światową zaliczał się do ścisłej czołówki niemieckiej i bronił trzykrotnie barwy swego kraju na olimpiadach szachowych. Oprócz praktycznej gry zajmował się także kompozycją. Napisał wiele książek szachowych, które są wznawiane do dnia dzisiejszego.

Kurt Richter w niemieckiej Wikipedii

Kurt Richter w angielskiej Wikipedii

Wydanie z 1979 roku

Kurt Richter

Mein erstes Schachbuch
Kurt Richter i Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 1998
Wynowienia 2002 i 2003
192 strony
ISBN 3-88805-245-9

Mein erstes Schachbuch
13 wydanie
Kurt Richter i Jerzy Konikowski
Joachim Beyer Verlag 2014
Format 237×188
294 strony
ISBN 978-3-940417-52-7

Mein erstes Schachbuch (14 wydanie)
Richter/Konikowski
Joachim Beyer Verlag 2019
Twarda okładka
301 stron (format 235×190)
ISBN 978-3-95920-080-6

15 wydanie (2022) 
ISBN 978-3-95920-166-7

2024 – Nowe wydanie poprawione i uzupełnione o mecz Ding Liren – Jan Nepomniajszczyj ma 311 stron.

2025 – Nowe wydanie zostało uzupełnione o biografię Dommaraju Gukesha i jego pojedynek o mistrzostwo świata z Ding Lirenem. Książka ma 321 stron.

///////////////////////////////////

Rekomendacja wydawnictwa na tylnej stronie okładki książki:

Chociaż znany mistrz szachowy i pisarz Kurt Richter (1900-1969) opublikował wiele interesujących książek o tematyce szachowej, jego praca „Mein erstes Schachbuch” („Moja pierwsza książka szachowa”) jest bez wątpienia jednym z najpopularniejszych podręczników w krajach niemieckojęzycznych, ponieważ została napisana w sposób zajmujący, a zarazem pouczający.

To był wystarczający powód, by znany autor i trener szachowy, mistrz FIDE Jerzy Konikowski, uznał tę książkę za godną gruntownego przepracowania i aktualizacji. W rezultacie dodano ćwiczenia i krótkie partie, a kilka rozdziałów wzbogacono o aktualne i pouczające przykłady. Autor i wydawca mają nadzieję, że wszystko to odbyło się zgodnie z życzeniami Kurta Richtera, zapewniając, że przyszłe pokolenia również będą czerpać wiele radości z jego twórczości.

Głównym celem książki jest przedstawienie fascynującego piękna szachów w możliwie w obszernym wymiarze, aby z pewnością zachęcić czytelnika do dalszego zgłębiania tajemnic „Królewskiej Gry”.