Kontynuacja odcinka 216

Niedawno ukazało się nowe wydanie mojej książki szkoleniowej „Szachy dla przyszłych mistrzów”.

Jest to poradnik dla młodych i ambitnych szachistów, którzy mają zamiar w możliwie szybkim tempie osiągnąć mistrzowski poziom gry i w następstwie tego znaczące sukcesy sportowe.

Książka składa się, oprócz wstępu i wprowadzenia, z następujących części:

1. Szybki kurs otwarć szachowych
2. Zasady pracy nad repertuarem debiutowym
3. Ćwiczenie techniki liczenia wariantów oraz zmysłu taktycznego
4. Znaczenie gry końcowej
5. Analiza i komentowanie partii
6. Komputer w treningu szachisty

Jej ogólny cel określa wstęp.

Kontynuacja odcinka 205

To że przegramy z Węgrami było do przewidzenia, ale wynik 12.5-7.5 był dla nas szokiem. Przede wszystkim ponieśliśmy sromotną klęskę na czołowych szachownicach. W trakcie wspólnych analiz partii było widać różnicę wiedzy o stadium debiutowym. Goście przewyższali nas zdecydowanie w tym aspekcie.

Przekonałem się sam o tym. Po każdej partii byłem zapraszamy przez Andrasa do jego pokoju. Mieszkał razem z Zoltanem Riblim, który też uczestniczył w naszych analizach i dyskusjach.

(zdjęcie z Internetu)

Andras pokazał mi książeczki debiutowe, które wychodziły na Węgrzech. W jednej było dokładne opracowanie wariantu granego w naszej pierwszej partii. Mój przeciwnik odtwarzał teorię, ja natomiast ją tworzyłem, co kosztowało mnie wiele czasu.

W pewnym momencie zapytałem się Andrasa o jego metody treningowe. Opisał to mniej więcej tak:

”Główne życie szachowe ma miejsce w Budapeszcie. Mamy tutaj centralny klub z kilkoma pokojami do treningów oraz bogatą bibliotekę z fachowymi książkami i pismami z całego świata. Każdego dnia tygodnia pełni dyżur jakiś trener, z którym można omawiać wszelkie problemy i analizować partie czy otwarcia. Z reguły pracujemy nad repertuarem debiutowym. Mamy też swoich trenerów osobistych. Ogólne zagadnienia ze strategii, taktyki oraz elementarnych końcówek ćwiczymy samodzielnie w domu. W razie jakiś problemów zwracamy się z tym do trenera …”.

Kilka lat później – jako trener kadry – miałem okazję zobaczyć, w jakich warunkach trenują szachiści węgierscy. Rzeczywiście w centrum Budapesztu usytuowany był Węgierski Związek Szachowy, który składał się z wielu pomieszczeń treningowych. Tutaj szkolono młodzież i to przy udziale silnych arcymistrzów. Mnie szczególnie zafascynowała wielka biblioteka szachowa. Nic dziwnego, że młodzież węgierska w tak szybkim tempie osiągnęła szczyty w naszej dyscyplinie.

My takich możliwości nie mieliśmy i dlatego byliśmy bez szans. Ale w tamtych czasach szachiści Węgier mieli potężnego sponsora w osobie I sekretarza Komunistycznej Partii Węgier Janosa Kadara, wielkiego sympatyka szachów. Szachiści polscy mogli o takim czymś tylko pomarzyć!

cdn

Kontynuacja odcinka 198

Od ukazaniu się odcinka 197 tej serii minęło trochę czasu. Zatem była okazja do przypomnienia pewnych faktów, mimo że ta kwestia była już kilka razy omawiana wcześniej na blogu i wielu moich tekstach w publikacjach fachowych.

Większa część dyskutantów w prywatnej korespondencji oraz kolegów zachęciło mnie do kontynuacji tematu „Wirtualne szkolenie”, co obecnie stało się powszechnym zjawiskiem w świecie.

Natomiast w 1999 roku kierownictwo Młodzieżowej Akademii Szachowej Polskiego Związku Szachowego nie zaakceptowało mojej propozycji wprowadzenia tej formy szkolenia. Nie tylko. Stworzono atmosferę wrogości w stosunku do mojej osoby i praktycznie do dnia dzisiejszego ten stan istnieje, z  niewielkimi tylko wyjątkami!  

cdn

W kolejnym odcinku analizowane jest zwycięstwo Radosława Wojtaszka z Arkadijem Naiditschem (Isle of Man 2018).

Link

Źródło

Kontynuacja odcinka 162

Wobec niespodziewanej rezygnacji prezesa Adama Dzwonkowskiego ustalono, że Nadzwyczajne Wyborcze Walne Zgromadzenie Delegatów PZSzach. w dniu 16 września 2018 wybierze nowego szefa polskich szachów: Źródło.

W tej chwili jest dwóch kandydatów: Źródło.

• Radosław Jedynak  –  zgłoszenie i program wyborczy
• Bartłomiej Korpak   – zgłoszenie program wyborczy

Zainteresowałem się programem Radosława Jedynaka, w którym poruszono znane mi sprzed lat problemy.

C. Młodzieżowa Akademia Szachowa

4. Zadania dla słuchaczy

System szkolenia musi się wiązać z zadaniami do wykonania dla słuchaczy w okresie międzysesyjnym. Aktualnie to wysyłanie 20 zadań na miesiąc. Jest to absolutnie niezadawalająca praca. Każdy uczestnik objęty centralnym systemem szkolenia będzie miał do wykonania określone prace z zakresu wszystkich elementów gry. Tylko wykonanie zadania międzysesyjnego spowoduje dopuszczenie do kolejnego zgrupowania.

Przypominam, że byłem trzykrotnie na sesjach MASZ w latach 1999-2000.

Później w pismach „Magazyn Szachista”, „Panorama Szachowa” oraz „Szachy/Chess” podzieliłem się swoimi wrażeniami z poszczególnych zgrupowań.

Odnośnie prac domowych pisałem w „Szachy/Chess”  (75/76 – 2002, strona 87):

… Każdy uczestnik Akademii otrzymywał pewne zadania do wykonania. Już w Zakopanem (1999) zauważyłem, że spora część młodzieży tego nie robi w domu, tylko na miejscu. Oczywiście jakość takich prac była marna. Dlatego już wtedy zaproponowałem dwa wyjścia: albo zrezygnować z tego, albo wprowadzić dyscyplinę egzekwowania tych prac  pod karą nie zapraszania takich osób na sesje. Młodzież trzeba uczyć szacunku do trenerów. W innych dyscyplinach sportu jest tak, że niewykonanie polecenia trenera  pociąga za sobą różne sankcje. I tak musi być w szachach. Ta moja propozycja została pozytywnie przez trenerów przyjęta. W Wiśle trzy osoby otrzymały na polecenie … ode mnie do wykonania tematy, które powinny być opracowane do końca 2000 roku i wysłane na mój adres. Zrobiła to tylko … z Suwałk. Pozostałe dwie osoby zleceważyły polecenie trenera. Uważam, że takie coś jest niedopuszczalne! Dlatego zaproponowałem …, aby wszystkie prace spływały do niego. Wtedy on – jako dyrektor Akademii – miałby możliwość monitorowania i ewentualnie wyciągnięcia jakichś konsekwencji w stosunku do takich niesolidnych zawodników…

//////////////////////////

Tę kwestię i jeszcze inne ważne problemy dotyczące MASZ poruszyłem w liście na początku lutego 2001 roku do ówczesnego dyrektora Akademii. Reakcji nie było!

Ciekawe jak to teraz wygląda w praktyce? Czy ktoś ocenia takie prace? Jeśli Radosław Jedynak porusza ten problem w swym programie, to można domniemywać, że idealnie to chyba nie jest?

Kontynuacja odcinka 135

Po niedawno zakończonym turnieju w Gibraltarze otrzymałem kilka listów elektronicznych od Internautów z zapytaniem, co sądzę o występie naszego arcymistrza Jana Krzysztofa Dudy.

Występ Polaka z pewnością nas rozczarował, ale każdemu przecież może zdarzyć się spadek formy. Mam nadzieję, że to jest przejściowy przypadek spowodowany rozpoczęciem studiów i nasz młody arcymistrz szybko wróci do swej normalnej klasy. Ja w każdym razie w to mocno wierzę!

Wielokrotnie podkreślałem w różnych publikacjach, że jestem pod wrażeniem talentu Dudy i jego wzorcowego podejścia do samoszkolenia w szachach:

Jan Krzysztof Duda – największa nadzieja polskich szachów: „Szachy to gra bezwzględna. Tak uważa Jan. W meczu koszykówki czy tenisa długo można odrobić nawet dużą różnicę punktów, w szachach źle rozegrany debiut, czyli 10–12 pierwszych posunięć, często kosztuje porażkę. Dlatego te debiuty – choć nie tylko – analizują z trenerem Kamilem Mitoniem. Pracują po 5–6 godzin dziennie. Na zawodach trener w nocy rozgryza rywali, a rano przekazuje Jasiowi, co powinien grać”.

W „Panoramie Szachowej” (12 – 2017) opublikowano partię Duda – Eljanow z moim obszernym komentarzem.

We wstępie napisałem:

Kontynuacja odcinka 133

Krzysztof Bulski przypomniał w wywiadzie z Pawłem Dudzińskim problem, z którym zetknąłem się już na zgrupowaniu MASz w Zakopanem w 1999 roku. Kilka osób zwierzyło się mi wtedy, że nie ma stałego kontaktu z trenerem, natomiast jednorazowe spotkanie na sesji wszystkich indywidualnych kwestii szkoleniowych nie rozwiązuje.

W tamtych czasach były rozpowszechione już na całym świecie szkolenia w różnych dziedzinach na odległość za pomocą komputera i Internetu. Także w dziedzinie szachów.

Sam w wywiadzie z Jerzym Morasiem w Panoramie Szachowej (styczeń 1999) m.in. powiedziałem „Chciałbym przy tej okazji zwrócić uwagę na nowe możliwości: trening szachowy drogą elektroniczną. Ja gram obecnie kilka partii poprzez e-mail i jestem takim sposobem przekazywania ruchów wręcz oczarowany. Z jednym Amerykaninem wykonałem w ciągu półtora miesiąca w dwóch partiach po 30 ruchów. Dzięki temu można w szybkim tempie przeprowadzać ważne eksperymenty, badać debiuty itd. Zwracam uwagę działaczom PZSzach na te możliwości. Można przecież zaangażować trenera, który będzie tą drogą trenować grupę zawodników lub zawodniczek!”

Aby rozwiązać problemy naszej młodzieży, nie mającej możliwości systematycznego szkolenia przez doświadczonego trenera, zaproponowałem właśnie w Zakopanem wirtualną formę uzupełniającego treningu w ramach Młodzieżowej Akademii Szachowej. Gdyby moja inicjatywa została wówczas przyjęta przez kierownictwo MASz, to tym szkoleniem objęty byłby właśnie Krzysztof Bulski (rocznik 1987). A tak do 14-go roku życia młody zawodnik popełniał błędy szkoleniowe w pracy nad debiutami, co opóźniło z pewnością jego sportowy rozwój. Dopiero w wieku 15 lat, gdy miał indywidualne zajęcia z Ryszardem Bernardem, forma jego treningu weszła na odpowiednie tory.

Dalej Krzysztof Bulski przyznaje, że w późniejszym czasie praca nad debiutami nigdy nie dominowała w jego planie treningowym, co zostało także zauważone na blogu w odcinku.

W 2012 roku Krzysztof Bulski otrzymał tytuł arcymistrza i na aktualnej krajowej liście rankingowej zajmuje 23 miejsce z 2535 pkt.

Oficjalnie szkolenie wirtualne w ramach MASz zostało wprowadzone przez prezesa Tomasza Sielickiego dopiero w 2012 roku. Szkoda, że tak późno. W okresie 2000-2013 z pewnością spora część naszej młodzieży mogła skorzystać w tej formie z fachowych rad doświadczonych trenerów Młodzieżowej Akademii Szachowej PZSZach!    

Kontynuacja odcinka 121

Książkę „Szachy dla przyszłych mistrzów”  napisałem właściwie na propozycję wielu Internautów. Po jej ukazaniu się otrzymałem sporo listów elektronicznych z uwagami, że taki podręcznik był bardzo potrzebny polskim szachom.

Wiele osób zrozumiało bowiem wielką rolę otwarć we współczesnych szachach i dlatego w ich zajęciach nastąpiło teraz inne podejście do metod szkoleniowych.

Jeden z instruktorów napisał mi, że zmienił tematykę treningów ze swoimi uczniami. Obecnie zajmuje się więcej fazą debiutową i stwierdził poprawę gry swoich podopiecznych.

Podkreślono również korzystne możliwości treningowe poprzez internet, obszernie opisane w książce.

Jeden z Internautów napisał: „Podoba mi się książka, gdyż podał Pan wzorcowe metody szkolenia. Szkoda tylko, że nie ma w niej własnych doświadczeń w roli trenera, o których często pisał Pan na blogu …”.

Celem książki był przede wszystkim ogólny opis metod szkoleniowych, które stosowałem w swej praktyce. Ominąłem jednak wszelkie wątki osobistych przeżyć w trakcie wieloletniej działalności trenerskiej.

Jednakże mam zamiar opisanie tych wydarzeń w osobnej książce. Wykorzystam w niej materiały z moich artykułów w pismach „Magazyn Szachista”, „Panorama Szachowa”, „Szachy/Chess” oraz tekstów z bloga i strony.

Kontynuacja odcinka 113

Na pytanie Pawła Dudzińskiego (Mat Nr 4 2017): A jakie masz pomysły odnośnie szkolenia młodzieży? Monika Soćko odpowiedziała:

Według mnie w Akademii Szachowej jest zbyt duża rotacja. Pytanie, czy warto co dwa lata inwestować w nowe talenty, czy też ciągnąć od początku jednych i na nich się skupiać?!

Doskonała ocena sytuacji w polskich szachach młodzieżowych. Nasza najlepsza arcymistrzyni poruszyła problem, który był już rozważany w okresie 1978-1981, kiedy byłem trenerem kadry Polskiego Związku Szachowego. Wtedy dyskutowaliśmy o tym, czy nie powinniśmy skupić się na niewielkiej grupie młodzieży (około 5 -10 zawodniczek i zawodników), aby zapewnić optymalne warunki szkoleniowe i startowe w silnych turniejach.

Zwyciężyła jednak opcja szachów masowych, czyli objęto szkoleniem centralnym wiele osób i organizowano cały szereg zgrupowań kadry!

W „Magazynie Szachista” (10-2003) zasugerowałem, aby zamiast wysyłać na ME juniorów pełen autobus zawodników i trenerów, ograniczyć się tylko do tych najlepszych. Zaoszczędzone środki finansowe można by przeznaczyć na szkolenie przyszłych arcymistrzów światowego formatu…

W okresie 2003-2017 nie brano pod uwagę takiej możliwości.

A może jednak teraz warto zastanowić się nad takim rozwiązaniem?

Kontynuacja odcinka 108

Bardzo często nasi zawodnicy usprawiedliwiają nieudane starty w turniejach niespodziewanym spadkiem formy. Tymczasem, gdy przyjrzymy się dokładnie ich grze oraz analizie granych partii, znajdujemy łatwo przyczyny ich „rzekomej słabej formy”, które brzmią: słabe przygotowanie debiutowe!

Tak było również na niedawno zakończonych mistrzostwach Europy w Mińsku: link.

Ten problem jest prawdziwą zmorą polskich szachów, zarówno w konkurencji kobiet jak i mężczyzn, o czym wielokrotnie była mowa na tym blogu i to już dawno potwierdził arcymistrz Włodzimierz Schmidt:

Wiceprezes Włodzimierz Schmidt podkreślił, że słabe przygotowanie debiutowe jest problemem zarówno czołówki kobiet, jak i mężczyzn i zadeklarował gotowość nadzorowania pracy konsultanta debiutowego kadry kobiet i mężczyzn (Protokół z zebrania zarządu Warszawa, biuro PZSzach, Al. Jerozolimskie 49, 27 października 2012 r. godz. 10.00-18.00). 

W ostatnich czasach nastąpił dynamiczny rozwój teorii otwarć i bez systematycznego śledzenia tego procesu nie ma większych szans na osiąganie znaczących sukcesów turniejowych na skalę międzynarodową. Tę kwestię przedstawiłem m.in. w książce „Szachy dla przyszłych mistrzów”: link.

Praca nad teorią debiutów wymaga jednak ogromnej determinacji, co kosztuje wiele czasu. Trzeba mieć naprawdę dużo cierpliwości, aby się tym solidnie zajmować. Dlatego wielu zawodników (czek) próbuje cały ciężar walki przenieść na część środkową i końcową. Taka strategia gry ma tę wadę, że często tych faz partii nie osiągnie się z powodu niepowodzenia już na początku gry.

Często w mojej działalności szkoleniowej spotykałem się z pytaniami: „A czy można ominąć dżunglę licznych i skomplikowanych wariantów”? „Oczywiście” – odpowiadałem i polecałem wtedy pewne uniwersalne otwarcie, które omówiłem w książce „Atak królewsko-indyjski”: link.

Ostatnio przeglądając partie z pewnych rozgrywek drużynowych w Rosji, natrafiłem na pojedynek idealnie pasujący do tematu mojej w/w pracy.